Każdy projekt realizowany z udziałem funduszy europejskich musi być zgodny z tzw. politykami horyzontalnymi. Wyjaśniamy, czego one dotyczą i w jaki sposób wpływają na różnego rodzaju przedsięwzięcia realizowane przez beneficjentów.
Czym są polityki horyzontalne Unii Europejskiej?
Polityki lub inaczej zasady horyzontalne to priorytetowe kierunki rozwoju społecznego i gospodarczego Unii Europejskiej. Dotyczą trzech podstawowych obszarów: zrównoważonego rozwoju, równości szans i niedyskryminacji oraz równości płci. Ważne, aby pamiętać, że zasady horyzontalne UE nie mogą być w projekcie celem samym w sobie, lecz wartością dodaną, za którą otrzymuje się dodatkowe punkty. Warto o nie powalczyć, ponieważ konkurencja wśród projektów konkursowych jest bardzo duża.
Polityki horyzontalne – zrównoważony rozwój
Zasada zrównoważonego rozwoju oznacza, że rozwój gospodarczy Unii Europejskiej nie może odbywać się kosztem środowiska naturalnego. Korzystając z zasobów przyrody, należy więc brać pod uwagę potrzeby przyszłych pokoleń. Wszelkie działania powinny być realizowane z uwzględnieniem konieczności zachowania różnorodności biologicznej, zrównoważonego podejścia do użytkowania zasobów naturalnych, przywrócenia i utrwalenia ładu przestrzennego oraz wymogów ochrony obszarów cennych przyrodniczo.
Polityki horyzontalne – równość szans i niedyskryminacja
Zasada równości szans mówi o tym, że wszystkie osoby, bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, wyznawaną religię i światopogląd oraz orientację seksualną, powinny mieć możliwość sprawiedliwego i pełnego uczestnictwa we wszystkich dziedzinach życia na jednakowych zasadach.
Polityki horyzontalne – zasada równości płci
Zasady horyzontalne UE dotyczą także równości szans kobiet i mężczyzn. Wszelkie działania powinny gwarantować możliwość wyboru drogi życiowej bez ograniczeń, które wynikają ze stereotypów dotyczących płci. Celem tej polityki horyzontalnej jest osiągnięcie stanu, w którym kobieta i mężczyzna mają taką samą wartość społeczną, równe prawa i obowiązki oraz równy dostęp do zasobów, takich jak środki finansowe i szanse rozwoju, z których mogą korzystać.
Akty prawne regulujące polityki horyzontalne UE
Konieczność realizacji zasad horyzontalnych została unormowana w podstawowych dokumentach i aktach prawnych, takich jak:
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 1303/2013 z 17 grudnia 2013 r., ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006;
- Umowa Partnerstwa z dnia 23 maja 2014 r.;
- Agenda działań na rzecz równości szans płci i niedyskryminacji w ramach funduszy unijnych 2014-2020 z dnia 22 kwietnia 2015 r., wydana przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju;
- Wytyczne horyzontalne dotyczące zasady równości szans płci i równości szans i niedyskryminacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 z dnia 8 maja 2015 r.
