Galopująca inflacja, rosnące koszty materiałów i surowców, wzrost wynagrodzeń… Obciążeń finansowych dla firm jest coraz więcej. Generowane dochody coraz częściej wystarczają tylko na pokrycie bieżącej działalności. Trudno w takich okolicznościach myśleć o rozwoju, który wymaga dodatkowych nakładów finansowych.
Wbrew pozorom form dodatkowego wsparcia przedsiębiorstw jest co najmniej kilkanaście. Możliwości te różnią się one pod wieloma względami. Niektóre są dość powszechnie znane, inne ze względu na swoją dostępność lub warunki skorzystania, budzą ograniczone zainteresowanie przedsiębiorstw. W naszym rankingu podejmujemy próbę pewnego usystematyzowania opcji dofinansowania firm. Naszym zdaniem najlepsze są te rozwiązania, które generują jak największe pieniądze dla podmiotów gospodarczych, przy jak najniższym zaangażowaniu środków własnych.
1. Kredyt bankowy
Najpopularniejsza z zewnętrznych form dodatkowego finansowania działalności gospodarczej. Mając odpowiednią zdolność kredytową, można uzyskać finansowe wsparcie na konkretny cel. Banki udzielają kredytu głównie na rozwój działalności firm, projekty inwestycyjne lub po prostu bieżącą działalność przedsiębiorstwa. Główne zalety kredytu bankowego to ich powszechność i różnorodność. Kredyt bankowy jest dopasowany do potrzeb przedsiębiorstwa.
Niestety ta forma finansowania ma też pewne wady. Oprócz oczywistych, że kredyt trzeba regularnie spłacać, przedsiębiorcy często wskazują skomplikowane formalności i długi proces rozpatrywania wniosku kredytowego.
2. Leasing
Leasing i jego dwie formy: leasing operacyjny, gdy leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania majątkiem trwałym albo leasing finansowy, gdy przedmiot leasingu zostaje zaliczony do majątku trwałego leasingobiorcy. Przedmiotem leasingu przeważnie są maszyny i urządzenia do produkcji, flota pojazdów lub sprzęt komputerowy. W przypadku leasingu operacyjnego, w którym leasingodawca pozostaje właścicielem rzeczy, leasingobiorca, płacąc raty, może je ujmować jako koszty uzyskania przychodu i naliczyć podatek VAT. W przypadku leasingu finansowego leasingobiorca nabywa możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
3. Dotacje europejskie
Nikogo nie trzeba przekonywać, jak duży i pozytywny wpływ na polską gospodarkę wywarły dotacje unijne. Wszelkie programy finansowego wsparcia w firmie grantów przyczyniły się do szybszego rozwoju polskich przedsiębiorstw. W ramach dotychczasowych perspektyw finansowych (2004-06, 2007-13, 2014-20) do naszego kraju trafiło netto ponad 700 mld zł. Kolejne 350 mld zł z funduszy europejskich trafi do Polski w najbliższych latach w ramach kolejnej już perspektywy 2021-27. Kawałek tego tortu – dokładnie co dziesiąta złotówka – bezpośrednio zasili polskie przedsiębiorstwa, które mogą liczyć na środki w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) na lata 2021-27. FENG stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych programów Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020.
4. Odpisy amortyzacyjne
Odpisy amortyzacyjne to powszechna forma dodatkowego finansowania przedsiębiorstw ze źródeł własnych. Amortyzacja jest procesem, który polega na odtwarzaniu wartości poszczególnych składników majątku trwałego firmy. Odpisy amortyzacyjne przyczyniają się do zmniejszenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Przedsiębiorca może dokonywać odpisów co miesiąc, co kwartał albo na zakończenie roku podatkowego. Główną zaletą odpisów amortyzacyjnych jest łatwość zastosowania w praktyce. Ważną zaletą jest możliwość równomiernego rozłożenia kosztów w czasie. Odpisy amortyzacyjne mają jednak istotną wadę: nie odzwierciedlają stanu faktycznego zużycia środków trwałych firmy.
5. Kredyt kupiecki
Nie tylko banki oferują kredyty. Działalność w pewnym stopniu można finansować kredytem kupieckim. Formalnie kredyt kupiecki to zgoda sprzedającego na zapłatę po terminie dostawy. Oznacza to, że przez określoną liczbę dni po terminie zapłaty, przedsiębiorstwo nadal dysponuje środkami, którymi powinno zapłacić za towar lub usługę. W polskich realiach gospodarczych to dość powszechny schemat działania. Oferta firmy udzielającej kredytu kupieckiego jest bardziej konkurencyjna ze względu na preferencyjne warunki zapłaty.
6. Emisja akcji
Sposób na duży kapitał z pewnym udziałem kapitału własnego i z zasadniczą wadą: utrata określonej części prawa własności do firmy. Emisja akcji ma za zadanie zwiększyć liczbę udziałów, które składają się na majątek danej spółki. Za akcje, firma otrzymuje kapitał na rozwój lub bieżącą działalność. Kupcy akcji stając się współwłaścicielami firmy, zyskują prawo do partycypowania w jej zyskach oraz decydowania o jej strategicznych kierunkach rozwoju. Proces emitowania papierów wartościowych jest uregulowany prawnie.
7. Emisja obligacji
Ta forma pozyskiwania dodatkowych funduszy polega na przekazaniu kapitału firmie przez tzw. obligatariuszy. Jest to mechanizm podobny do kredytu bankowego, ale różni się terminem wykupu zobowiązania oraz oprocentowaniem. Po wyznaczonym terminie emitent obligacji (dłużnik) oddaje obligatariuszowi (wierzyciel) cenę nominalną, którą ten wpłacił, oraz ustaloną wartość dodatkową uwzględniającą oprocentowanie. Obligacje są popularną formą pozyskiwania kapitału przez instytucje skarbu państwa, komunalne i spółdzielcze.
8. Franczyza
Franczyza jako forma prowadzenia działalności gospodarczej pozwala na wykorzystanie wiedzy, doświadczenia uznanej marki w rozwijaniu swojego biznesu. Franczyza to umowa między dwoma podmiotami, w której franczyzobiorca prowadzi działalność pod marką franczyzodawcy. Wykorzystuje do tego narzędzia i metody działania franczyzodawcy. Korzysta z jego marketingu czy też łańcuchów dostaw. To atrakcyjna forma działalności, gdy franczyzobiorcy albo brakuje pieniędzy na rozkręcenie biznesu, albo gdy szybko chciałby rozkręcić swoją działalność. Dużą zaletą jest również ograniczenie ryzyka niepowodzenia.
Natomiast poważną wadą franczyzy jest ograniczona swoboda działalności i brak możliwości podejmowania samodzielnych decyzji w kreowaniu prowadzonego biznesu.
9. Ulgi podatkowe
Pod koniec zestawienia, ale od kilku lat w wyraźnej ofensywie i dynamicznie rosnącym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców. Historia ulgi podatkowej w Polsce jest krótka i sięga 2016 roku, gdy pojawiła się ulga badawczo-rozwojowa. Dziś katalog ulg to kilka opcji rozliczeń:
Ostatnie lata jasno pokazują, że z roku na rok rośnie łączna wartość rozliczonej przez firmy ulgi. Jest wiele przyczyn, które sprawiają, że przedsiębiorstwa chętniej sięgają po ulgi podatkowe.
W porównaniu do innych sposobów pozyskiwania kapitału finansowanie działalności gospodarczej ulgą podatkową jest proste, szybkie i skuteczne. Zalet jest zresztą dużo więcej i są unikalne właśnie dla ulg podatkowych. Nie da się ich odnieść do pozostałych form finansowania firmy.
10. Finansowanie przez fundusze Venture Capital
Inwestycja Venture Capital polega na zasileniu finansowym przedsiębiorstwa w jego początkowej fazie rozwoju w zamian za część jego udziałów (akcji). Venture Capital to celowy fundusz stworzony w oparciu o kapitał wniesiony przez inwestorów. Jest to bardzo popularny sposób dofinansowania firm, gdzie jest duże ryzyko powodzenia biznesowego – startupów. Fundusz stając się współwłaścicielem początkującej firmy, otrzymuje prawo do podziału ewentualnych zysków w przyszłości. Firma zaś otrzymując kapitał, uzyskuje możliwość rozwoju. Barierą dla wielu początkujących firm jest trudność w przekonaniu funduszu VC do swojego pomysłu na biznes, by ten zaangażował środki w jego rozwój.
11. Anioł biznesu
To podobna forma finansowania działalności jak fundusz VC. Zasadniczą różnicą jest to, że Anioł biznesu inwestuje w firmę własne środki, dlatego tak od jego decyzji i zależy, którą z firm zdecyduje się wesprzeć. Aniołami biznesu są osoby, które odniosły w biznesie sukces. Znają rynek, mają duże doświadczenie i oprócz środków finansowych, mogą zaoferować pomoc w zarządzaniu, tworzeniu planów strategicznych czy kształtowaniu struktury organizacyjnej. W Polsce to wciąż mało popularny sposób na pozyskiwanie zewnętrznego finansowania.
12. Crowdfunding
Jedna z młodszych form pozyskiwania dodatkowych funduszy na rozwój. Crowdfunding, czyli zbiórka społeczna na rzecz konkretnych projektów lub konkretnych twórców. Zbiórkę cechuje jej dobrowolność, przeważnie niskie i jednorazowe kwoty wpłat oraz wielu uczestników. Popularność tej formy pozyskiwania funduszy jest możliwy dzięki rozwojowi Internetu.
